قم به‌عنوان يكي از مهم‌ترين شهرهاي مذهبي ايران، داراي سبك زندگي و فرهنگي غني و خاص است. فرهنگ محلي و آداب و رسوم مردم قم با تكيه بر اصول اسلامي و باورهاي ديني، نقشي اساسي در شكل‌گيري هويت اجتماعي و فرهنگي اين شهر دارد. مراسم، آيين‌هاي سنتي و رفتارهاي مذهبي مردم قم نشانگر اهميت دادن آن‌ها به ميراث ديني و فرهنگي است. با خريد بليط قطار قم مي‌توانيد با سبك زندگي، فرهنگ محلي و آداب و رسوم مردم اين شهر را از نزديك آشنا شويد.
ريشه نام شهر قم
ريشه نام شهر قم، تاريخچه‌اي دارد. در منابع تاريخي مختلف، روايت‌هايي در مورد منشا اين نام ذكر شده است. يكي از اين روايات بر اين باور است كه نام «قم» از واژه‌اي به معناي «تجمع و گردهمايي» مشتق شده است. برخي ديگر معتقدند كه نام قم از واژه «كم» در زبان پهلوي آمده است كه معناي «كوزه» يا «گودال» را مي‌دهد و اشاره به موقعيت جغرافيايي شهر در گذشته دارد.
همچنين، در برخي از روايات اسلامي آمده است كه نام قم به‌علت حضور امامزاده‌ها و بزرگان ديني كه مردم براي زيارت آن‌ها به اين شهر مي‌آمدند، به معناي «قيام» يا «برخاستن» است. اين تفسيرها اهميت تاريخي و فرهنگي شهر قم و نقش ويژه آن در تاريخ ايران و جهان اسلام را نشان مي‌دهد.
از سوي ديگر، چوپانان اين منطقه گوسفندان خود را در جايي كه علف فراوان مي‌روييد، مي‌چراندند و چادرها و خانه‌هايي به نام «كومه» برپا مي‌كردند. اين نام درنهايت به «كامه» در عربي تبديل شد و نام قم را به وجود آورد. نام اين شهر به «كومه» برمي‌گردد كه به اتاق‌هاي كلبه‌مانند چوپانان اشاره دارد. شما مي‌توانيد با تهيه بليط قطار ارزان و سفر به اين شهر اطلاعات بيشتري را در اين درباره به دست آوريد.
فرهنگ محلي و آداب و رسوم مردم قم
مردم قم، ميلاد ائمه اطهار (ع) را با شادي وصف‌ناشدني جشن مي‌گيرند، سنتي كه به مولودي معروف است. در ايام ميلاد، جشن‌هاي مذهبي شهر و روستاهاي قم را زينت مي‌دهد كه با برگزاري جشن‌هاي باشكوه در حرم حضرت معصومه به اوج خود مي‌رسد.
بزرگداشت ورود حضرت معصومه به قم در روز بيست و سوم ربيع‌الاول سال 201 هجري قمري هم رويدادي قابل توجه است. مردم قم به سرپرستي موسي بن خزرج از بزرگان ارادتمند اهل بيت (ع) در بدو ورود حضرت معصومه از ساوه به قم، براي استقبال از آن حضرت به خارج از شهر مي‌روند. موسي بن خزرج، شخصا حضرت را تا خانه‌اش بدرقه مي‌كند كه نمادي از سنت سالانه استقبال و تكريم در حرم است.
لاله‌گرداني يا همان مراسم شمعدان‌گرداني در حرم حضرت معصومه (س) نيز، آييني ديدني است كه توسط خادمان حرم انجام مي‌شود. در روستاي وشنوه مراسم سردرختي نماد حفاظت از باغات در اوايل بهار است. ساكنان با خريد گاو، تزيين آن‌ها با دستمال سبز، گرداندن آن‌ها در اطراف روستا و درنهايت قرباني كردن آن‌ها در امامزاده مي‌پردازند. سپس با گوشت قرباني حليم مي‌پزند و در بين اهالي تقسيم مي‌كنند. خريد بليط قطار قم، فرصتي براي آشنايي نزديك با فرهنگ محلي و آداب و رسوم مردم شهر است.
تركيب قومي مردم قم
تركيب قومي مردم و اهالي قم شامل آريايي‌ها و گروه‌هاي مختلف ايراني مانند عرب، ترك و بختياري است. عشايري مانند كلكو، شاهسون، ميش ماست و ديگران در منطقه حضور دارند كه هركدام داراي آداب و رسوم و جشن‌هاي مخصوص به خود هستند.
مهاجرت‌هاي داخلي در ايران و موقعيت ويژه قم به عنوان يك شهر مذهبي و زيارتي باعث شده است تا اين شهر ميزبان تنوع فرهنگي و قومي خاص باشد. حضور طلاب و زائران از مناطق مختلف ايران و حتي ديگر كشورها نيز به اين تنوع افزوده است. اين تركيب قومي، به ايجاد يك بافت فرهنگي غني و چندگانه در شهر قم منجر شده است.
لباس‌ها و غذاهاي محلي قم
استان قم، داراي فرهنگ غني و سنت‌هاي منحصربه‌فرد خود است كه در لباس‌ها و غذاهاي محلي آن متبلور مي‌شود. در ادامه، به معرفي برخي از لباس‌ها و غذاهاي محلي شهر قم مي‌پردازيم.
لباس‌هاي محلي قم
چادر قمي: يكي از مهم‌ترين و معروف‌ترين لباس‌هاي محلي قم، چادر قمي است. اين چادرها عموما از پارچه‌هاي نازك و لطيف تهيه مي‌شوند و طراحي‌هاي خاص و زيبايي دارند.
لباس‌هاي سنتي زنان: زنان محلي قم، در مراسم‌هاي خاص و جشن‌ها از لباس‌هاي سنتي زيبا و نقش و نگار استفاده مي‌كنند. اين لباس‌ها، معمولا شامل پيراهن‌هاي بلند و رنگارنگ، شلوارهاي گشاد و شال‌هاي زيبا هستند.
لباس‌هاي مردانه: مردان محلي نيز در مراسم‌هاي سنتي از لباس‌هاي خاص و بومي استفاده مي‌كنند كه شامل پيراهن‌هاي بلند و شلوارهاي راحت است.
غذاهاي محلي قم
آش قمي: يكي از غذاهاي معروف قم، آش قمي است كه با استفاده از مواد اوليه مانند حبوبات، سبزيجات و گوشت تهيه مي‌شود و طعمي لذيذ و مغذي دارد.
شيريني‌هاي قمي: قم به شيريني‌هاي محلي خود نيز معروف است. برخي از اين شيريني‌ها، شامل سوهان، حلوا و نان قندي هستند. سوهان قمي يكي از معروف‌ترين شيريني‌هاي ايران است كه از جوانه گندم، زعفران و روغن تهيه مي‌شود.
كباب‌هاي محلي: قم به كباب‌هاي محلي خود نيز معروف است. اين كباب‌ها معمولا با استفاده از گوشت بره يا گوشت گاو تهيه شده و با نان تازه و سبزيجات سرو مي‌شوند.
خورشت قمي: يكي ديگر از غذاهاي محلي قم، خورشت قمي است كه با استفاده از گوشت، سبزيجات و ادويه‌هاي محلي تهيه شده و معمولا با برنج سرو مي‌شود.
اين لباس‌ها و غذاها، بخشي مهم از فرهنگ و هويت مردم قم را تشكيل مي‌دهند و در مراسم‌ها و جشن‌هاي مختلف به نمايش گذاشته مي‌شوند. خريد بليط قطار قم فرصتي مغتنم است تا اين غذاهاي خوشمزه را خودتان امتحان كنيد.
سفري خاطره‌انگيز به قم با فلاي تودي
سفري به‌يادماندني خود به شهر قم را با خدمات فلاي تودي آغاز كنيد! سنت‌هاي فرهنگي اين شهر تاريخي از برگزاري جشن ميلاد ائمه اطهار (ع) تا تماشاي مراسم زيباي لاله گرداني در حرم حضرت معصومه (س) را بشناسيد. غرق در جشن‌ها و آيين‌هاي پر جنب‌وجوشي شويد كه جذابيت منحصر به فرد قم را مشخص مي‌كند. هم اكنون بليط قطار قم را در فلاي تودي رزرو كنيد و براي يك ماجراجويي تازه آماده شويد!
